Укытуның планлаштырылган нәтиҗәләре
Башлангыч гомуми белем бирү мәктәбендә телне гамәли үзләштерү нәтиҗәсендә укучыларда татар теленең күп мәдәниятле дөньядагы роле һәм әһәмияте турында беренчел күзаллаулар формалаша. Татар мәдәниятенең балалар өчен булган катламы белән танышу башка мәдәниятләргә карата ихтирам хисе уятып, укучыларга үз мәдәниятләрен тирәнрәк аңларга мөмкинлек бирә, ватанпәрвәрлекне үстерә.
Башлангыч гомуми белем бирү баскычында татар теленә өйрәтүнең программада күрсәтелгән күләмдә гомуми нәтиҗәләре түбәндәгеләрдән гыйбарәт:
беренчел коммуникатив компетенция, ягъни татар телендә сөйләшүчеләр белән телдән яки язмача аралашуга әзер булу;
коммуникатив бурычлар куя һәм хәл итә белү, адекват аралашуның вербаль һәм вербаль булмаган чараларыннан, сөйләм әдәбе үрнәкләреннән файдалана алу, итагатьле һәм киң күңелле әңгәмәдәш булу;
«Татар теле һәм әдәби уку» предметына карата уңай мотив һәм тотрыклы кызыксыну булдыру, шулай ук тиешле гомуми һәм махсус күнекмәләр формалаштыру һәм, шулар нигезендә, белем алуның алдагы баскычларында татар телен уңышлы үзләштерүне тәэмин итү.
Татар теленнән башлангыч мәктәп программасын үзләштерүнең шәхси нәтиҗәләре:
татар теленең дәүләт теле буларак ролен аңлау;
шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар телен куллануга уңай караш булдыру;
татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге формалаштыру.
Татар теленә өйрәтүнең предметара нәтиҗәләре:
гомуми уку күнекмәләрен һәм үз эшчәнлегеңне оештыра алу сәләтен формалаштыру;
үз эшчәнлегеңне планлаштыру, аны контрольдә тоту һәм бәяли белү күнекмәләре булдыру;
укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;
өстәмә мәгълүмат алу өчен, белешмә чыганаклардан мөстәкыйль файдалана алу;
мөстәкыйль рәвештә белем ала белү.
Башлангыч мәктәптә татар теленә өйрәтүнең предмет нәтиҗәләре:
татар телендә сөйләшүчеләр белән телдән яки язмача аралашу күнекмәләренә ия булу;
телдән яки язма сөйләм күнекмәләренә ия булу өчен кирәкле беренчел лингвистик белемнәрне үзләштерү;
татар балалар әдәбияты һәм халык авыз иҗаты үрнәкләре белән танышу.
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучы сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча түбәндәге күнекмәләргә ия булырга тиеш
Сөйләү
сөйләм этикеты үрнәкләрен кулланып, гади диалогларда катнашу;
предметны, персонажны яки рәсемне тасвирлау;
үзе, гаиләсе, дусты, шәһәре (авылы), табигать турында сөйләү;
укылган (тыңланган) текстның эчтәлеген кыскача сөйләү.
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә:
әңгәмәдәшең белән контактны башлый, дәвам итә, тәмамлый белү;
балалар фольклоры әсәрләрен яттан сөйләү;
персонажга кыскача характеристика бирү.
Тыңлап аңлау
аралашу барышында укытучының һәм сыйныфташларның сөйләмен ишетеп аңлау, вербаль яки вербаль булмаган рәвештә җавап кайтару;
аудиоязмадагы кечкенә хәбәрләмәнең, тыңланган хикәянең, әкиятнең төп эчтәлеген сөйләп бирү.
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә:
таныш булмаган сүзләрне үз эченә алган текстларны тыңлаганда, аларның эчтәлеген аңлау өчен, тоемлаудан файдалану.
Уку
татар сүзенең график образын аның авазлы образы белән чагыштыру;
укуның орфоэпик һәм интонацион нормаларын белү;
өйрәнелгән материалга нигезләнгән кечкенә күләмле текстны сәнгатьле итеп һәм әйтелеш нормаларын саклап уку;
өйрәнелгән материалга нигезләнгән кечкенә күләмле текстның эчтәлеген аңлап, эчтән уку;
тексттан кирәкле мәгълүматны табу;
укылган мәгълүматка бәйле гади нәтиҗәләр ясау.
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә:
таныш булмаган сүзләрнең мәгънәсенә контекст нигезендә төшенү;
исеменнән һәм бизәлешеннән чыгып, әсәрнең эчтәлеген күзаллау;
текстның темасын, төп фикерен мөстәкыйль рәвештә билгеләү;
текстны мәгънәви өлешләргә бүлү һәм аларга исем бирү.
Язу
тексттан сүзләрне, сүзтезмәләрне, гади җөмләләрне күчереп язу;
үрнәк буенча бәйрәмгә чакыру язу;
үрнәк буенча дустыңа хат язу;
үтелгән тема буенча кечкенә сочинение язу;
сөйләм бурычын аңлап, үз фикереңне кыскача язма рәвештә белдерү.
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә:
текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирү;
терәк сүзләр ярдәмендә хикәя төзеп язу;
гади анкетаны тутыру.
«Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә» бүлегендә планлаштырылган нәтиҗәләр сәләтле укучылардан гына таләп ителә. Мондый катлаулылыктагы биремнәрне йомгаклау-тикшерү эшләренә өлешчә кертергә мөмкин, чөнки алар аерым укучыларга тагын да югарырак нәтиҗәгә ирешергә этәргеч бирә. Әмма аларны дөрес үтәмәү укытуның чираттагы баскычына күчерү өчен киртә була алмый.
Тел чаралары һәм аларны куллану күнекмәләре
Графика, каллиграфия, орфография
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучы:
татар алфавитындагы барлык хәрефләрне каллиграфик дөрес язарга;
татар алфавитын яттан әйтә белергә;
текстны үзгәртмичә күчереп язарга;
актив үзләштерелгән сүзләрне укырга һәм язарга, орфографик кагыйдәләрне кулланырга;
татар теленең үзенчәлекле авазларын транскрипция билгеләре белән күрсәтергә өйрәнә.
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә:
уку кагыйдәләренә нигезләнеп, сүзләрне төркемләү;
сүзлектән карап, сүзнең язылышын ачыклау.
Сөйләмнең фонетик ягы
авазларны ишетеп аера белү һәм дөрес әйтү;
аерым сүзләрдә, фразада басымны дөрес кую;
әйтү максаты ягыннан җөмлә төрләрен аеру;
ритм һәм интонация үзенчәлекләрен исәпкә алып, җөмләләрне дөрес әйтү.
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә:
сүз басымы белән бәйле искәрмәләрне белү (сорау алмашлыклары, хикәя фигыльнең юклык формасы, боерык фигыль, -мы/-ме сорау кисәкчәле сүзләр;
сүзләрне транскрипция буенча уку.
Сөйләмнең лексик ягы
башлангыч мәктәптә өйрәнелгән аралашу темаларына бәйле лексик берәмлекләрне һәм сүзтезмәләрне тану;
аралашу барышында, коммуникатив максаттан чыгып, актив лексикадан файдалану.
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә:
гади сүз ясагыч элементларны тану;
текстларны укыганда яки тыңлаганда, тел тапкырлыгына таяну.
Сөйләмнең грамматик ягы
җөмләнең төп коммуникатив төрләрен аера белү һәм сөйләмдә куллану;
өйрәнелгән грамматик формаларны сөйләмдә дөрес куллану һәм тексттан табу.
Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыга түбәндәге күнекмәләргә ия булу мөмкинлеге бирелә:
һәм, ә, ләкин теркәгечле кушма җөмләләрне тану;
чөнки теркәгечле иярченле кушма җөмләләрне тану һәм куллану.
Сөйләү. Коммуникатив бурычны уңышлы хәл итү өчен, аралашу максаты һәм аның шартларына бәйле тел чараларын сайлау. Диалогик сөйләмгә (сөйләшүне башлау, дәвам итү һәм тәмамлау), игътибарны җәлеп итү күнекмәләренә ия булу. Телдән монологик сөйләм (тасвирлау, хикәяләү, фикер йөртү) күнекмәләренә ия булу. Көндәлек аралашу ситуацияләренә бәйле сөйләм әдәбе үрнәкләрен гамәли үзләштерү (сәламләү, саубуллашу, гафу үтенү, рәхмәт әйтү, үтенеч белдерү). Орфоэпик нормаларны үтәү.
Тыңлап аңлау. Телдән аралашуның максатына һәм ситуациясенә төшенү. Ишеткән сөйләмне адекват кабул итү. Тыңлана торган тексттагы мәгълүматны аңлау, аның эчтәлеге буенча сорауларга җавап бирү.
Уку. Текстны укып, төп мәгълүматны табу. Текстның эчтәлегенә нигезләнеп, гади нәтиҗәләр ясау. Тексттагы мәгълүматны гомумиләштерү. Текстның тел үзенчәлекләрен, эчтәлеген анализлау.
Язу. Хәреф һәм иҗекләрне, сүзләр һәм сүзтезмәләрне, җөмләләрне язу. Пөхтә һәм матур язу күнекмәләренә ия булу. Өйрәнелгән кагыйдәләргә нигезләнеп, сүзләрне күчереп язу, ишетеп язу. Укылган яки тыңланган текстның эчтәлеген язу. Балаларга кызык булган темаларга кечкенә сочинениеләр язу.
-
Основы религиозных культур и светской этики
На основании заявлений родителей в МАОУ «Средняя общеобразовательная школа №51» был выбран модуль «Основы светской этики». Планируемые результаты освоения предметной области «Основы религиозных культур и светской этики» включают общие результаты по предметной области (учебному предмету) и результаты по учебному модулю с учетом содержания примерных рабочих программ по Основам светской этики.
Выпускник научится:
раскрывать содержание основных составляющих российской светской (гражданской) этики, основанной на конституционных обязанностях, правах и свободах человека и гражданина в Российской Федерации (отношение к природе, историческому и культурному наследию народов России, государству, отношения детей и родителей, гражданские и народные праздники, трудовая мораль, этикет и др.);
на примере российской светской этики понимать значение нравственных ценностей, идеалов в жизни людей, общества;
излагать свое мнение по поводу значения российской светской этики в жизни людей и общества;
соотносить нравственные формы поведения с нормами российской светской (гражданской) этики;
осуществлять поиск необходимой информации для выполнения заданий; участвовать в диспутах, слушать собеседника и излагать свое мнение; готовить сообщения по выбранным темам.
Выпускник получит возможность научиться:
развивать нравственную рефлексию, совершенствовать морально-нравственное самосознание, регулировать собственное поведение на основе общепринятых в российском обществе норм светской (гражданской) этики;
устанавливать взаимосвязь между содержанием российской светской этики и поведением людей, общественными явлениями;
выстраивать отношения с представителями разных мировоззрений и культурных традиций на основе взаимного уважения прав и законных интересов сограждан;
акцентировать внимание на нравственных аспектах человеческого поведения при изучении гуманитарных предметов на последующих уровнях общего образования.
Понимание особой роли России в мировой истории, воспитание чувства гордости за национальные свершения, открытия, победы. Сформированность уважительного отношения к России, родному краю, своей семье, истории, культуре, природе нашей страны, её современной жизни. Осознание целостности окружающего мира, освоение основ экологической грамотности, элементарных правил нравственного поведения в мире природы и людей, норм здоровьесберегающего поведения в природной и социальной среде. Освоение доступных способов изучения природы и общества (наблюдение, запись, измерение, опыт, сравнение, классификация и др., с получением информации из семейных архивов, от окружающих людей, в открытом информационном пространстве). Развитие навыков устанавливать и выявлять причинно-следственные связи в окружающем мире. В результате изучения выпускники заложат фундамент своей экологической и культурологической грамотности, получат возможность научиться соблюдать правила поведения в мире природы и людей, правила здорового образа жизни, освоят элементарные нормы адекватного природо- и культуросообразного поведения в окружающей природной и социальной среде.
Человек и природа
Выпускник научится:
-
узнавать изученные объекты и явления живой и неживой природы;
-
описывать на основе предложенного плана изученные объекты и явления живой и неживой природы, выделять их существенные признаки;
-
сравнивать объекты живой и неживой природы на основе внешних признаков или известных характерных свойств и проводить простейшую классификацию изученных объектов природы;
-
проводить несложные наблюдения в окружающей среде и ставить опыты, используя простейшее лабораторное оборудование и измерительные приборы; следовать инструкциям
-
и правилам техники безопасности при проведении наблюдений и опытов;
-
использовать естественнонаучные тексты (на бумажных и электронных носителях, в том числе в контролируемом Интернете) с целью поиска и извлечения информации, ответов на вопросы, объяснений, создания собственных устных или письменных высказываний;
-
использовать различные справочные издания (словарь по естествознанию, определитель растений и животных на основе иллюстраций, атлас карт, в том числе и компьютерные издания) для поиска необходимой информации;
-
использовать готовые модели (глобус, карту, план) для объяснения явлений или описания свойств объектов;
-
обнаруживать простейшие взаимосвязи между живой и неживой природой, взаимосвязи в живой природе; использовать их для объяснения необходимости бережного отношения к природе;
-
определять характер взаимоотношений человека и природы, находить примеры влияния этих отношений на природные объекты, здоровье и безопасность человека;
-
понимать необходимость здорового образа жизни, соблюдения правил безопасного поведения; использовать знания о строении и функционировании организма человека для сохранения и укрепления своего здоровья.
Выпускник получит возможность научиться:
-
использовать при проведении практических работ инструменты ИКТ (фото и видеокамеру, микрофон и др.) для записи и обработки информации, готовить небольшие презентации по результатам наблюдений и опытов;
-
моделировать объекты и отдельные процессы реального мира с использованием виртуальных лабораторий и механизмов, собранных из конструктора;
-
осознавать ценность природы и необходимость нести ответственность за её сохранение, соблюдать правила экологичного поведения в школе и в быту (раздельный сбор мусора, экономия воды и электроэнергии) и природной среде;
-
пользоваться простыми навыками самоконтроля самочувствия для сохранения здоровья; осознанно соблюдать режим дня, правила рационального питания и личной гигиены;
-
выполнять правила безопасного поведения в доме, на улице, природной среде, оказывать первую помощь при несложных несчастных случаях;
-
планировать, контролировать и оценивать учебные действия в процессе познания окружающего мира в соответствии с поставленной задачей и условиями её реализации.
Человек и общество
|
